شیوه نامه انضباطی یا نقض حریم خصوصی دانشجویان؟! - مجله فروشگاه

به گزارش خبرنگار با تصویب شیوه نامه انضباطی جدید در سال 98 برای دانشجویان و دانشگاه ها، موج اعتراضات نسبت به این قوانین در شبکه های اجتماعی به راه افتاده است. طبق این شیوه نامه انضباطی فعالیت دانشجویان در فضای مجازی نیز تحت کنترل خواهد بود.

چند روز قبل بود که سیما سادات لاری، معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از برخورد با دانشجویانی که در فضای مجازی اقدام به نشر اکاذیب می کنند خبر داد و گفت: اگر دانشجویان در فضای مجازی اقدام به نشر اکاذیب کنند، با فرد متخلف طبق قانون برخورد می شود. همه فعالان دانشجویی، انجمن های علمی، کانون ها، تشکل ها و نشریات مجوز فعالیت در فضای مجازی دارند و تمامی کانال هایی که توسط آن ها راه اندازی شده توسط مرجع مسئول، رسیدگی می شود.

این گفته لاری؛ توسط دانشجویان، این گونه استنباط می شود که اگر کانال یا گروه دانشجویی تاسیس شود و دانشجویی در آن داده ای به اشتراک بگذارد که به هر نوع نشر اکاذیب باشد؛ برخورد می شود.

شیوه نامه انضباطی دانشجویان شهریور با امضای وزرای بهداشت و علوم و توسط معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت و رییس سازمان امور دانشجویان وزارت علوم به دانشگاه های سراسر کشور ابلاغ شد. در اصلاح شیوه نامه انضباطی قبلی (مصوب سال 1388) و تنظیم شیوه نامه انضباطی جدید؛ اصرار بر حفظ حقوق دانشجو بوده است. این شیوه نامه نسبت به 10 سال قبل به روز تر شده و در تنظیم و اصلاح آن تلاش شده است تا حد ممکن حقوق دانشجویان به عنوان عنصر اصلی حیات دانشگاه محترم شمرده شود.

در حالی که در آیین نامه انضباطی در بخش تخلفات رایانه ای و مخابراتی آورده شده است:

تخلفات در فضای مجازی شامل قبیل هک کردن، ویروسی کردن، سابوتاژ یارانه ای (تغییر، محو، متوقف سازی و ...)، تخریب رایانه (نرم افزاری یا ساخت افزاری) از طریق نفوذ به سیستم، جاسوسی کردن و دستیابی غیرمجاز به اطلاعات، ضبط صدا یا تصویربرداری های بدون مجوز یا انتشار آنها، فروش، افشا یا انتشار اسناد، اطلاعات یا داده های مربوط به دانشگاه است.

همچنین وارد شدن به حریم خصوصی افراد در فضای وب یا استفاده از اطلاعات، تصاویر یا محصولات صوتی و تصویری صفحات شخصی افراد حقیقی یا حقوقی (اعم از اخاذی، افشا، انتشار، ... یا تهدید به اقدام در این موارد یا موارد مشابه) شنود غیرقانونی، تهیه سایت ها و وبلاگ های غیراخلاقی و ضدامنیت ملی می شود.

تهدید و هتک حرمت اشخاص، اهانت به مقدسات دینی، نفوذ به سیاست های دولتی، ارسال ایمیل های مخرب، ایجاد دسترسی غیرمجاز یا اخلال در سطح دسترسی افراد، بارگذاری، دانلود یا انتشار موضوعات غیراخلاقی و کلیه جرایم عمومی در فضای وب از دیگر تخلفات فضای مجازی است.

اظهارات معاون فرهنگی وزارت بهداشت با واکنش های زیادی همراه شد تا جایی که تعدادی از دانشجویان با ایجاد هشتگی در فضای مجازی نسبت به این موضوع واکنش نشان دادند.

اما در بین بحث های کاربران شبکه های اجتماعی ابهامات فنی و حقوقی قابل تاملی دیده می شود و دانشجویان هشتگ (#شیوه-نامه-ضد-دانشجویی) را در فضای مجازی در اعتراض به این موضوع راه انداختند که در ادامه به بیان برخی از آن ها می پردازیم:

-کاربری نوشته است: وزیر علوم گفته تا زمان اصلاح نواقص شیوه نامه انضباطی با اساس روح قانون اساسی و منشور حقوق شهروندی موارد مورد اختلاف به نفع دانشجو تفسیر می شود. بهتر نبود شیوه نامه ضد دانشجویی تا زمان اصلاح نواقص تعلیق تا از برخورد های سلیقه ای جلوگیری شود.

-کاربر دیگری نوشت: چرا باید به شیوه نامه انضباطی جدید برای دانشجویان و دانشگاه ها اعتراض کرد؟! طبق این شیوه نامه انضباطی حتی فعالیت دانشجویان در فضای مجازی نیز تحت کنترل خواهد بود.

-کاربر دیگری گفته است: دانشجویان گرامی؛ با وجود شیوه نامه جدید انضباطی مراقب حرف های خود در توییتر باشید!

-کاربر دیگری نوشت: در شیوه نامۀ جدید ضرروتی به مستندکردن اتهام شما نیست. شاکی چه کسی است؟ چه نهادی گزارش کرده؟

- فرد دیگری در توئیت ابراز کرد: نگهداری از هرگونه محصولات رسانه ای غیرمجاز نیز علاوه بر ابهام در مصادیق، عملا بدون نقض حریم خصوصی افراد قابل ردیابی و استناد نیست.

در این مطالب نکاتی قابل توجه نهفته بود که بر اساس ادعا های دانشجویان جز با تجسس در زندگی خصوصی و حریم شخصی افراد قابل کشف و فهم نیست.

این واکنش ها پای معاون حقوقی ریاست جهوری و مسئولان وزارت علوم و رئیس دانشگاه آزاد را هم به میان کشید و آن ها در این باره توضیحاتی دادند :

معاون حقوقی رئیس جمهوری بیان نمود؛ شیوه نامه انضباطی جدید در این معاونت بررسی و موارد مغایرت با قانون اساسی، قوانین عادی مرتبط و منشور حقوق شهروندی، با همکاری کنندگان تشکل های دانشجویی و دستگاه های مربوط بررسی و اصلاح می شود.

مجتبی صدیقی، رئیس سازمان امور دانشجویان نیز گفت: تجسس در حریم مجازی دانشجو مبنای آرای شورای انضباطی نیست.

تضمین وزیر علوم برای عدم ورود به حریم خصوصی دانشجویان

غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری از بازنگری در شیوه نامه انضباطی توسط دانشگاه ها به منظور شفاف سازی بیشتر خبر داد و گفت: آیین نامه انضباطی دانشجویان مصوبه خاص خود را دارد که در حال انجام است البته در قانون، شیوه نامه ای برای اجرای دقیق این آیین نامه توسط دو وزارتخانه علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تنظیم و تصویب شده است. در آیین نامه جدید دو نکته افزوده شده است، نخست تخلفات اخلاقی در دوره بالینی دانشجویان پزشکی است، چراکه دانشجویان پزشکی یک دوره آموزشی در بیمارستان باید بگذرانند؛ نکته دوم در مورد فضای مجازی است که مقداری نگرانی میان دانشجویان ایجاد کرده است.

وزیر علوم تاکید کرد: دانشجویان نگران ورود به بخش های خصوصی فضای مجازی خود هستند که البته این موضوع مدنظر آیین نامه انضباطی نیست و قبل از اینکه معاونت حقوقی رئیس جمهوری به این مسئله ورود یابد، معاونان دانشجویی دانشگاه ها در حال بازنگری این قسمت از آیین نامه برای شفاف تر کردن آن هستند. در این آیین نامه فقط یک جمله و سه کلمه اضافه شده است.

توضیحات وزیر علوم درباره اصلاحیه آیین نامه انضباطی دانشجویان

غلامی تاکید کرد: بحث قانونی ورود به حریم خصوصی افراد نیاز به مجوز قانونی دارد و این شیوه نامه به منزله ورود به حریم خصوصی دانشجویان نیست. برای شفاف تر این مسئله بازنگری در شیوه نامه در حال انجام است.

شیوه نامه انضباطی به منزله ورود به حریم خصوصی دانشجویان نیست

به گفته او این شیوه نامه به منزله ورود به حریم خصوصی دانشجویان نیست، اما در قسمت دیگری از سخنانش گفته که دانشجویان نگران ورود به بخش های خصوصی فضای مجازی خود هستند که البته این موضوع مدنظر آیین نامه انضباطی نیست و همچنین بیان نموده قبل از اینکه معاونت حقوقی رئیس جمهوری به این مسئله ورود یابد، معاونان دانشجویی دانشگاه ها در حال بازنگری این قسمت از آیین نامه برای شفاف تر کردن آن هستند.

بعد از این اظهارات طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد بیان نمود: این دانشگاه به دو حیطه مهم توجه می کند یکی حوزه فضای مجازی که کاملا شخصی است و دیگری حوزه گروهی و دانشگاهی که این موضوع دیگر شخصی نیست و به صورت جمعی اداره می شود.

طهرانچی اعلام می کند که فضای مجازی حوزه شخصی است و به آن ورود نمی کنیم، اما در ادامه همین سخنان بر ادعا ها و اعتراضات دانشجویان صحه گذاشت و گفت: گاهی اوقات دانشجویان یک کلاس برنامه مشترکی را در فضای مجازی تشکیل می دهند که این موضوع دیگر شخصی نیست و دانشگاه در آن دخالت می کند و همکاری تعدادی از دانشجویان با یکدیگر از حوزه شخصی جدا است.

در یک جا اعلام می کنند فضای مجازی حریم شخصی است و در جای دیگر همکاری دانشجویان در فضای مجازی و برنامه مشترک دانشجویان در فضای مجازی را خارج از حوزه شخصی می دانند.

اولین واکنش رئیس دانشگاه آزاد به تغییرات آئین نامه انضباطی دانشجویان

در شیوه نامه انضباطی جدید تخلفاتی مثل عدم رعایت موازین محرز شرعی در ارتباط با نامحرم به گونه ای که آثار علنی و مشهود نداشته باشد، نگهداری محصولات رسانه ای غیرمجاز و انتشار موضوعات غیراخلاقی در فضای وب به صورت غیرگسترده ذکر شده است؛ یعنی حتی درباره کلیه اتفاقاتی که در حریم خصوصی دانشجویان هم ممکن است رخ بدهد، نظارت دارند.

حال باید دید که آیا صدای دانشجویان معترض به گوش وزارت علوم و وزارت بهداشت می رسد و آن را اصلاح خواهند کرد یا واقعا نیاز به ورود معاونت حقوقی ریاست جمهوری به مسئله را می طلبد.