مرگبارترین سیاره های دنیا - مجله فروشگاه

HD 189733b

اخترشناسان در سال 2005 یک سیاره فراخورشیدی به اندازه مشتری کشف کردند که HD 189733b نام دارد. این سیاره رنگ آبی متمایزی مثل زمین دارد و 53 سال نوری از ما فاصله دارد. اما برخلاف زمین، به خاطر دریا ها و اقیانوس هایش آبی نیست، بلکه رنگ آبی آن ناشی از ابر های سیلیکاتی است.

HD 189733b یک سیاره مرگبار است. اولین مشکل آن، این است که باد هایی با سرعت 8700 کیلومتر بر ساعت در آن می وزند. یعنی هفت برابر سرعت صوت که به طرز دیوانه نماینده ای سریع است! جالب است بدانید که اوج سرعت باد های طوفان مشهور کاترینا 280 کیلومتر بر ساعت بوده است.

مشکل بعدی این سیاره، باران است. ابر های غنی از سیلیکات باعث بارش شیشه مذاب از آسمان می شوند. به خاطر وجود باد های سریع، این باران مستقیم پایین نمی ریزد.

اگر از این مسائل جان سالم به در ببریم، مشکل بزرگ دیگری وجود خواهد داشت و آن هم دمای بالای این سیاره فراخورشیدی است. HD 189733b آنقدر به ستاره خود نزدیک است که به شدت داغ است. درواقع این سیاره آنقدر به خورشید خود نزدیک است که در عرض 2.2 روز یک دور کامل دور آن می چرخد. جالب است که یک روز در این سیاره به اندازه 2.2 روز زمین طول می کشد.

تعامل گرانشی بین سیاره و ستاره اش باعث می گردد طول روز و سال سیاره به یک اندازه باشند. یعنی چرخش سیاره دور محور خودش همان قدر طول می کشد که یک دور کامل دور ستاره اش. همچنین یک طرف این سیاره همواره رو به خورشید است، بنابراین یک طرف همواره روز و طرف دیگر همواره شب است.

CoRoT-7b

اخترشناسان در فوریه 2009، سیاره فراخورشیدی جدیدی در صورت فلکی تک شاخ در فاصله 480 سال نوری از زمین کشف کردند و آن را CoRoT-7b نامیدند.

CoRoT-7b یک سیاره فراخورشیدی سنگی مثل زمین و به اندازه زحل است. علیرغم داشتن سطح صخره ای که می تواند از حیات پشتیبانی کند، CoRoT-7b جای زندگی نیست.

جوِ آن پر از موادمعدنی است که ابر های سنگی را تشکیل می دهند. این ابر ها اگر ببارند، سنگریزه و تکه سنگ های کوچک از آسمان روی سطح سیاره می ریزند. حتی اگر انسان بتواند از این جان سالم به در ببرد، با سطح به شدت داغ این سیاره، نابود خواهد شد.

فاصله زمین تا خورشید 60 برابر بیشتر از فاصله CoRoT-7b از ستاره اش است. در طول روز، این ستاره در آسمان CoRoT-7b، 360برابر بزرگتر از خورشیدی که روی زمین می بینیم ظاهر می گردد. یک روز و یک سال در این سیاره 20.4 ساعت طول می کشند.

نیمی از این سیاره فراخورشیدی دائما رو به ستاره اش قرار گرفته است. دمای سطح یک طرف آن بین 1980 و 2300 درجه سانتیگراد است که می تواند سنگ را ذوب کند. اخترشناسان معتقدند سنگ های رو به خورشید مذاب هستند، چون در این دما نمی توانند جامد بمانند.

KELT-9b

سیاره فراخورشیدی KELT-9b داغ ترین سیاره ای است که تا به حال کشف شده است. دمای ستاره آن حدود 9700 درجه سانتیگراد است که تقریبا دو برابر دمای سطح خورشید است. دمای روز در این سیاره فراخورشیدی حدود 4300 درجه سانتیگراد است که به شدت داغ است. بیشتر ستاره های دنیا حتی به این عدد نزدیک هم نیستند.

همان طور که گفتیم، KELT-9b آنقدر داغ است که جو آن سرشار از هیدروژن در حال جوش است. ستاره این سیاره KELT-9 است که سه برابر خورشید ماست. سیاره فراخورشیدی KELT-9b هم دوبرابر مشتری و سه برابر سنگین تر از آن است.

درجه حرارت شدید ناشی از فاصله نسبتا کم KELT-9b و ستاره اش است. آن ها به قدری نزدیک هستند که این سیاره فراخورشیدی در عرض یک و نیم روز، یک دور کامل دور ستاره اش می چرخد. اخترشناسان بر این باورند که این سیاره فراخورشیدی تا 200 سال دیگر اتمسفر خود را از دست می دهد.

WASP-121b

WASP-121b یک سیاره فراخورشیدی عجیب است. این سیاره کروی نیست بلکه شبیه توپ فوتبال آمریکایی است. اما شکل آن نیست که این سیاره را مرگبار می نماید بلکه نزدیکی به ستاره اش است.

WASP-121b آنقدر به ستاره خود نزدیک است که دمای آن به 2540 درجه سانتیگراد می رسد؛ بنابراین هیچ چیز به حالت مایع یا جامد در آن وجود ندارد و همه چیز به گاز تبدیل می گردد. این شامل اتمسفر فلزی آن هم می گردد که پر از گاز های آهن و منیزیم است.

جالب است بدانید که نزدیکی به ستاره باعث شده شکل این ستاره کشیده تر باشد. ستاره آن می تواند نیروی گرانشی بسیار قوی روی این سیاره اعمال کند که WASP-121b نمی تواند در برابر آن مقاومت کند، چون نیروی گرانشی ضعیفی دارد و همین باعث می گردد شکل آن از حالت کروی خارج گردد.

Upsilon Andromedae b

Upsilon Andromedae b یک سیاره فراخورشیدی عجیب است. این سیاره دور ستاره Upsilon Andromedae A می چرخد که 44 سال نوری با زمین فاصله دارد. این سیاره فراخورشیدی آنقدر به خورشیدش نزدیک است که در عرض 4.6 روز یک دور کامل دور آن می چرخد و همان طور که حدس می زنید، یک طرف این سیاره همواره رو به خورشید و به طرزباورنکردنی داغ است.

جالب است بدانید که گرم ترین قسمت آن نقطه گرم نام دارد و رو به خورشیدش نیست، بلکه جایی است که هرگز نور خورشید را دریافت نمی نماید. این کشف اخترشناسان زیادی را گیج نموده است، چون بخش رو به خورشید باید داغ تر باشد. اخترشناسان بر این باورند که این سیاره کمی متفاوت است و باد ها، هوای گرم را به سمت دیگر سیاره می برند و هوای سرد را به بخش رو به خورشید منتقل می نمایند.

OGLE-2005-BLG-390Lb

OGLE-2005-BLG-390Lb یک سیاره فراخورشیدی سنگی با یک لایه اتمسفر نازک است که درست در میان کهکشان راه شیری ما قرار گرفته است. همه این عوامل باعث شد که هنگام کشف آن، اخترشناسان فکر نمایند امکان حیات روی این سیاره وجود دارد. اما اکنون می دانند که به دلیل دمای بسیار پایین آن چنین چیزی ممکن نیست.

دمای سطح این سیاره 220- درجه سانتیگراد است. برای مقایسه، بهتر است بدانید که پایین ترین دمای ثبت شده روی زمین تا کنون 97.8- بوده است که آن هم در منطقه ای از قطب جنوب ثبت شده که هرگز نور خورشید را ندیده است.

TrES-2b

TrES-2b تاریک ترین سیاره دنیا است. این سیاره آن قدر سیاه است که اگر آن را در کنار زغال قرار دهیم زغال روشن تر به نظر می رسد. TrES-2b به اندازه مشتری است و 750 سال نوری با زمین فاصله دارد. ستاره آن GSC 03549-02811 تقریبا مثل خورشید ماست.

TrES-2b سیاه است، چون اتمسفر آن 99درصد از نور خورشیدش را جذب می نماید. اخترشناسان معتقدند که چون اتمسفر این سیاره پر از بخار پتاسیم و سدیم یا گاز تیتانیوم اکسید است، بسیار کم نور را بازتاب می نماید. با این وجود، سیاه بودن به معنای خنک بودن نیست. دمای آن به 980 درجه سانتیگراد می رسد. این دمای بسیار بالا باعث می گردد بخش هایی از سیاره به رنگ قرمز بدرخشند؛ درست مثل زغال داغ.

OGLE-TR-56b

سیاره OGLE-TR-56b در برج قوس به فاصله 5000 سال نوری از زمین قرار گرفته است. این سیاره به ستاره خود بسیار نزدیک است، آنقدر نزدیک که یک سال حدود 29 ساعت طول می کشد و دمای سطح آن به 2000 درجه کلوین می رسد. ابر ها از جنس آب نیستند بلکه بخار آهن هستند. یعنی باران به شکل آهن مایع داغ روی سطح سیاره می ریزد.

سیاره زهره یا ونو

س

سیاره های مرگبار فقط خارج از منظومه شمسی نیستند. یک سیاره مرگبار هم در نزدیکی خودمان داریم. بی شک زهره به لطف ابر های پر از گوگرد دی اکسیدش، مرگبارترین سیاره منظومه شمسی است. این ابر ها مانع رسیدن نور خورشید به سطح سیاره و خروج کربن دی اکسید از اتمسفر می شوند.

سطح زهره پر از آتشفشان هایی است که مقدار زیادی گرما و کربن دی اکسید ساطع می نمایند. این مقدار کربن دی اکسید، زهره را تبدیل به سیاره ای سمی برای بشر می نماید. ابر های ضخیم نیز گرما و گاز را به دام میندازند و این سیاره را به طرز مرگباری داغ نموده و درجه حرارت آن را به 467 درجه سانتیگراد می رسانند.

این دمای بالا تقریبا همه جای سیاره ثابت است حتی در قطب ها. سایر سیاره های داغ معمولا در قطب ها خنک تر هستند. همچنین زهره همه روز های سال دمای خود را حفظ می نماید. حتی شب ها هم به اندازه روزهایش گرم هستند. محققان فکر می نمایند که زهره اگر این ابر ها را نداشته باشد شبیه جیوه است.

جالب اینجاست که روی زهره باران و برف هم می بارد، هرچند باران و برف آن با زمین فرق دارد. برف آن از فلزات بیسموتینیت و سرب معدنی و باران هم از اسید سولفوریک کشنده تشکیل شده است. اما باران هرگز به سطح سیاره برخورد نمی نماید، چون در میانه راه، درجه حرارت بالا آن را بخار نموده و باز به ابر تبدیل می نماید.

پروکسیما بی

پروکسیما بی (Proxima b) به دور پروکسیما قنطورس می چرخد؛ یک ستاره کوتوله قرمز که 4.24 سال نوری با زمین فاصله دارد. این سیاره فراخورشیدی دانشمندان را جلب کرد چون فکر می کردند این سیاره آب و خواص زمین را دارد. اما خیلی زود فهمیدند که اشتباه می نمایند.

پروکسیما بی آنقدر به پروکسیما قنطورس نزدیک است که در عرض 11.2 روز یک دور کامل دور آن می چرخد. همچنین، چون یک طرف آن همواره رو به خورشید است، به طرز کشنده ای داغ و طرف دیگر بسیار سرد و یخ زده است. بین این دو، منطقه ای وجود دارد که دمای آن معتدل تر است.

همان طور که اشاره کردیم، پروکسیما قنطورس یک کوتوله قرمز است. یکی از ویژگی های چنین ستاره هایی این است که هر دو تا سه ماه شعله های خورشیدی آزاد می نمایند که به سیارات اطرافشان به برخورد می نماید. این شعله ها لایه های اوزون سیاره را نابود می نمایند و آن را نسبت به پرتو های فرابنفش آسیب پذیر می نمایند. در 24 مارس 2017 چنین اتفاقی رخ دارد و پروکسیما قنطورس شعله خورشیدی منتشر کرد که آن را به مدت 10 ثانیه 1000 برابر درخشان تر کرد.

منبع: listverse