تحلیل، آیا با دستگیری احمد بن العزیز راه برای پادشاهی محمد بن سلمان هموار شده است؟ - مجله فروشگاه

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری بین الملل خبرنگاران ، دستگیری سه شاهزاده سرشناس سعودی و از همه مهم تر شاهزاده احمد بن عبدالعزیز کوچکترین برادر پادشاه وآخرین پسر بازمانده از بنیان گذار عربستان سعودی، یعنی ملک عبدالعزیز است، این سوال مطرح است که آیا بن سلمان در تکاپوی باز کردن راه پادشاهی برای خود است؟

دلیل دستگیری ها چیست؟

مهم ترین حدس ها در مورد دلیل دستگیری چند روز پیش سه شاهزاده سعودی این است که بعضی افراد خاندان حاکم در کوشش برای تغییر ترتیب موروثی تاج و تخت پادشاهی در عربستان بودند و شاهزاده احمد یکی از گزینه های موجود است که از حمایت خاندان حاکم و نهادهای امنیتی و بعضی نیروهای غربی برخوردار است.

درپی دستگیری احمد بن عبدالعزیز عموی محمد بن سلمان ولیعهد عربستان و محمد بن نایف ولیعهد سابق عربستان ، اخبار متعددی از داخل خاندان حاکم سعودی درز نموده است با این مضمون که در درون این خاندان و در قالب کودتا، تکاپویی برای رهایی از محمد بن سلمان در جریان است.

نام شاهزاده احمد بن عبدالعزیز هنگام مخالفت با محمد بن سلمان به نامی آشنا تبدیل شد در حالی که بن نایف نیز در داخل خاندان آل سعود محبوبیت زیادی دارد.

دو روزنامه وال استریت ژورنال و نیویورک تایمز آمریکا با اشاره به دستگیری این دو نوشتند: مسئولان سعودی آنان را به خیانت متهم نموده اند و دستگیری آنان با کوشش برای کودتای ادعای در ارتباط است.

البته مقامات رسمی عربستان از تائید این گزارش ها طفره رفتند و هنوز واکنشی به این دستگیری ها از خود نشان ندادند .

پایگاه خبری الخلیج آنلاین به نقل از منابع مختلف تاکید نمود، فضای کلی حاکم بر خاندان آل سعود از مقدمات رخداد بزرگی در آینده حکایت دارد که چه بسا شامل صف بندی پشت یک شخصیت مورد توافق به منظور یک تحرک آنالیز شده علیه ملک سلمان و پسرش محمد باشد.

بنابر اعلام این منابع، بن سلمان اکنون بیش از قبل احساس خطر می نماید و به همین دلیل در سال 2017 شاهد دستگیری تعدادی از شاهزادگان و مسئولان و بازداشت آنان در هتل کارلتون است.

بر اساس گزارش رسانه های عربی، پیشنهاد غرب حاکی از این بود که جایگزین احتمالی ملک سلمان، برادر کوچکش شاهزاده احمد است که هنگام انتشار این گزارش در انگلیس به سر می برد اما وی به طور علنی مخالفت خود را با سیاست برادرش ملک سلمان و نیز ولیعهد اظهار داشت تا جایی که با مشخص بن سلمان به عنوان ولیعهد مخالفت نموده و به عنوان یکی از اعضای شورای بیعیت در سال 2017 از بیعت با محمد بن سلمان خودداری کرد

عهد شکنی بن سلمان

بن سلمان با دستگیری عموی خود تعهدات بین المللی مبنی بر خودداری از تعرض به او را نقض کرد تعهدی که به موجب آن این شاهزاده سعودی در 30 اکتبر 2018 بعد از یک سال غیبت به عربستان برگشت و با استقبال گرم شخص بن سلمان روبه رو شد.

یک منبع نزدیک به شاهزاده احمد، به میدل ایست گفت، بازگشت شاهزاده فقط در پی تضمین های امنیتی از سوی آمریکا و انگلیس مبنی بر اینکه از سوی ولیعهد مورد تعرض قرار نمی گیرد، صورت گرفت و بازگشت او به کشور در پی بحث و رایزنی با مسئولان انگلیسی و آمریکایی صورت گرفت که تضمین های کافی را برای بازگشت او به کشور، دادند.

شاید همین امر باعث شده است که احمد بن عبدالعزیز را به این تصور وادارد که کسی را یارای برخورد با وی نیست چرا که از تضمین های بین المللی در این زمینه برخوردار است.

به نوشته این منبع، این شاهزاده به دنبال ایفای نقش در ایجاد تغییرات در کشور است که این یا به این معنی است که خود نقش محوری را در تغییرات جدید در داخل خاندان حاکم ایفا خواهد نمود یا اینکه در انتخاب جایگزینی برای ملک سلمان یاری خواهد نمود.

منابع رسانه ای دیگری اطلاعات مشابهی منتشر کردند که در آن گفته شد بازگشت شاهزاده احمد بن عبدالعزیز به عربستان نشانه های زیادی را در دل خود جا داده است. چند روز پس از بازگشت وی به عربستان روزنامه ایندیپندنت انگلیس نیز به نقل از یکی از شاهزادگان خاندان حاکم و بدون اشاره به نام او، از اطلاعاتی اطلاع داد که نشان می دهد این شاهزاده مخالف در آینده پادشاه عربستان خواهد بود و بن سلمان در صحنه سیاسی حضور نخواهد داشت.

به گفته این منبع، شاهزاده احمد با برادران خود که فرزندان موسس عربستان هستند و شاهزاده طلال و مقرن در منزل خود ملاقات کرد تا اوضاع کشور در پرتو حکومت بن سلمان را آنالیز کند و یادآور شد، اعضای هیئت بیعت که ده سال قبل در عربستان تشکیل شد به هدف اعلام جانشین پادشاه گرد هم خواهند آمد.

به نوشته رسانه های عربی، آنچه که اوضاع را برای محمد بن سلمان خطرناک تر خواهد نمود، پیش بینی ها درباره قدرت شاهزاده احمد برای ایفای نقش آینده در هیئت بیعت عربستان است که گفته می گردد او یکی از 3 نفری بود که به ولیعهدی محمد بن سلمان رای نداد. همچنین یک کلیپ ویدئویی منتشر شده که نشان می دهد این شاهزاده در جنگ یمن، پادشاه و ولیعهد عربستان را سرزنش می نماید .

هیئت بیعت عربستان متشکل از فرزندان عبدالعزیز (موسس حکومت سعودی) و دیگر شاهزادگان است که البته کار این هیئت در هاله ای از ابهام قرار گرفته است؛ به این صورت که کسی نمی داند چه کسی ریاست نشست های آن را بر عهده دارد. از جمله مهم ترین فعالیت های این هیئت، مشخص شرایط سلامت پادشاه و رای گیری برای انتخاب ولیعهد است .

نارضایتی در داخل خاندان آل سعود

افزایش سرخوردگی و ناامیدی بسیاری از شاهزادگان سعودی از مدیریت بن سلمان موضوعی است که بسیاری از رسانه ها و اخبار شبکه های اجتماعی بر آن صحه گذاشتند و بنابر اعلام خبرگزاری رویترز بمباران شرکت نفتی آرامکو در نیمه سپتامبر گذشته که متوقف شدن نیمی از فراوری نفتی عربستان را به دنبال داشت موجب افزایش نارضایتی بسیاری از شاهزادگان سعودی شد که تعداد آنان بالغ بر ده هزار نفر است.

خبرگزاری رویترز به نقل از پنج منبع اظهار داشت این حمله موجب خشم بعضی چهره های سرشناس سعودی شد که معتقدند ولیعهد سخت در کوشش برای در اختیار دریافت تمام منافذ قدرت در کشور است.

بنابر اعلام این منبع، این حمله موجب بالا رفتن صداهای انتقاد آمیز بین افراد خاندان حاکم شد زیرا معتقدند بن سلمان موضع خصمانه افراطی را در قبال ایران در پیش گرفت و علاوه بر این بعضی از چهره های سرشناس خاندان حاکم نیز به بن سلمان اطمینان ندارند.

یک دیپلمات غربی نیز به رویترز گفت، ناتوانی بن سلمان در جلوگیری از حملات به آرامکو موجب شوکه شدن خاندان حاکم شد زیرا صدها میلیارد دلار هزینه امور دفاعی شده است و به عقیده این چهره های سرشناس سیاست های بن سلمان و کوشش او برای در اختیار دریافت قدرت در کشور به ضرر کشور تمام شد.

در این میان به نظر می رسد شخص بن سلمان نیز با گذشت زمان از خشم روزافزون در داخل خاندان حاکم و کوشش افراد این خاندان برای تاثیرگذاری بر پادشاه و یا تغییر دیدگاههای او و یا برگزاری نشست جدید شورای بیعت برای مشخص ولیعهد جدید، بیم دارد.

در همین ارتباط روزنامه لوفیگارو فرانسه در مورد آینده حکومت در عربستان سعودی نوشت: این موضوع با کشته شدن عبدالعزیز الفغم محافظ شخصی ملک سلمان در 28 سپتامبر گذشته در شهر جده در ارتباط است.

این روزنامه با انتشار گزارش در اکتبر گذشته نوشت، کشته شدن الفغم شایعه ها و تردیدها در مورد دست داشتن ولیعهد در این حادثه را تقویت می نماید به ویژه اینکه این حادثه در پی تغییر رئیس دیوان پادشاهی رخ داد و فعهد العیسی از افراد نزدیک به بن سلمان جایگزین او شد.

کسانی که فرایند تحولات عربستان سعودی را دنبال می نمایند، احتمال می دهند، بن سلمان مایل است اجازه ندهد پیش از ثبیت ارکان قدرت ولیعهدی و سپس پادشاهی هیچ گونه کوششی برای برکناری او صورت بگیرد.

از دید ناظران سیاسی بازداشتی های اخیر در عربستان رسیدن به ایستگاه پایانی یعنی بر تخت نشاندن محمد بن سلمان است و با توجه به این که این افراد مخالفان محمد بن سلمان هستند، احتمالا بازداشت آن ها نوعی اقدامی پیشدستانه برای جلوگیری از هر نوع مخالفت احتمالی در شورای بیعت با پادشاهی محمد بن سلمان است.