مضرات عود چیست و سوزاندن آن چه تأثیری روی سلامتی می گذارد؟ - مجله فروشگاه

در این نوشته می خواهیم در پی پاسخی برای این پرسش ها بگردیم. در ادامه نگاهی به عود، انواع عودها و همچنین نحوه استفاده از آن می اندازیم، سپس به سراغ فواید و ضررهای آن می رویم. پس با ما همراه باشید تا ببینید سوزاندن عود چه تأثیری روی سلامت جسم و روان شما می گذارد.

عود چیست؟

عود ماده ای است که برای تولید رایحه خوش و معطر سوزانده می شود. این وسیله انواع گوناگونی دارد و محبوب ترین آن معمولا یک چوب نازک و پوشیده شده به دست ماده ای سیاه رنگ است که هنگام سوخته شدن بو و دود خوشی را پخش می کند.

عودها از دوران باستان وجود داشته اند و در مراسم و آیین های مذهبی کشورهای کهن مورد استفاده قرار می گرفتند. امروزه هم مردم به دلایل مختلفی از جمله خوشبو کردن محیط خانه، مراقبه و مدیتیشن، ورزش کردن و… از عودها استفاده می کنند. جدا از این، برخی از مردم هم برای انجام اعمال دینی یا حتی دور ساختن انرژی منفی و دفع شیاطین و ارواح اهریمنی به سراغ انواع عودها می فرایند.

بازگشت به فهرست

عودها از چه موادی ساخته شده اند؟

عود به طور معمول از یک ماده معطر ساخته می شود که به شکلی خاص روی یک ماده دیگر که معمولا چوب است قرار می گیرد. سوزاندن چوب باعث می شود این ماده معطر هم بسوزد و فضا را پر از دودی خوشبو کند. البته در برخی عودها ممکن است از زغال چوب یا پودر چوب استفاده شود.

مواد معطری که برای ساخت عودها استفاده می شوند معمولا گیاهی هستند و می توانند شامل انواع صمغ ها، پوست درخت ها، دانه ها، ریشه های گیاهی و انواع گل های مختلف شوند.

امروزه عودها تنوع بسیار بالایی دارند و شما بسته به کشور و منطقه ساخت و اینکه چه شرکتی آن را می سازد می توانید با رایحه ها و انواع گوناگونی از عودها روبه رو شوید. این عودها می توانند رایحه های مختلفی از جمله دارچین، کندر، مشک، نعنای هندی، چوب صندل، جنگل های بارانی، شکلات، وانیل و… داشته باشند و هر فردی با هر سلیقه ای را به خود جذب کنند.

بازگشت به فهرست

چگونه باید از عود استفاده کنید؟

عود انواع مختلفی دارد، از جمله:

• عود مارپیچی
• عود مخروطی
• عود پودری
• عود شاخه ای

شما برای استفاده از عود باید ابتدا آن را به آرامی با آتش روشن کنید. برای این کار می توانید از کبریت یا فندک استفاده کنید. زمانی که نوک عود روشن و شعله ور شد، شعله آن را به آرامی خاموش می کنید و اجازه می دهید هوا به آن بخورد و بسوزد. همچنین می توانید کمی آن را فوت کنید تا بهتر بسوزد. اکنون عود آماده و در حال دود کردن است.

زمان سوزاندن کامل عود بسته به مدل و شرکت سازنده آن می تواند متفاوت باشد. برای نمونه، عود شاخه ای ممکن است به 50 تا 90 دقیقه زمان برای سوختن کامل نیاز داشته باشد. زمانی که ماده معطر کامل بسوزد، عود خودش خاموش می شود و از آن تنها یک تکه چوب کوچک باقی می ماند.

برای استفاده از عودها بهتر است از انواع جاعودی ها، پایه ها و ظرف های مناسب عودها استفاده کنید. این کار نه تنها به امنیت بیشتر و جلوگیری از آتش سوزی کمک می کند، بلکه خاکستر عودها را هم جمع می کند و نمی گذارد در خانه پخش شود و محیط را کثیف کند.

بازگشت به فهرست

آیا سوزاندن عود برای سلامتی مفید است؟

پژوهش های کمی درباره تأثیر مثبت عودها روی سلامتی اجرا شده اند. برخی از آن ها نشان می دهند استفاده از عود می تواند آرامش بخش باشد و به همین دلیل افسردگی، اضطراب و استرس را کاهش دهد. همچنین می تواند تأثیر ضدالتهابی داشته باشد و به کاهش التهاب های درون بدن کمک کند.

جدا از این، اطلاعات دیگری هم وجود دارند که خبر از تأثیر مثبت عودها روی سلامتی می دهند و ادعا دارند استفاده از عود بسیار مفید و کارآمد است. در ادامه این فواید احتمالی را فهرست کرده ایم.

بازگشت به فهرست

8 فایده و کاربرد سوزاندن عود

1. کاهش استرس و اضطراب

عود به شما کمک می کند تا بدن خود را آرام کنید، فعالیت های درون بدن و ضربان قلب را کاهش دهید و احساس آرامش بیشتری داشته باشید. بوی خوش عود به فکر شما این امکان را می دهد تا نگران چیزی نباشد و بهتر با موقعیت های استرس زا کنار بیاید. از بین انواع عودها عود چوب صندل می تواند انتخاب خوبی برای کاهش استرس و اضطراب باشد.

افزون بر این، عودهای اسطوخودوس و رزماری هم گزینه های مناسبی هستند. ولی نکته مهم این است که از عودهای موردعلاقه خودتان استفاده کنید و ببینید چه رایحه ای آرامش بیشتری به شما می دهد.

2. مناسب برای مراقبه و مدیتیشن

خیلی ها بر این باورند که بوی خوش عودها باعث می شود تمرکز بیشتری داشته باشید، عمیق تر بیندیشید، با جهان درونی خود ارتباط برقرار کنید و توجه بیشتری روی فکر خود داشته باشید. به همین دلیل، بیشتر مردم هنگام مدیتیشن و انجام مراسم های مذهبی از انواع عودها استفاده می کنند تا محیط پیرامون خود را به یک فضای کاملا معنوی و روحانی تبدیل کنند.

همچنین کاهش استرس و اضطراب ناشی از بوی خوش عود هم باعث می شود ارتباط فکری عمیق تری داشته باشید و روحیه خود را برای انجام مراقبه آماده کنید.

3. افزایش خلاقیت

با توجه به دو فایده پیشین و رایحه خوب عود، شما با استفاده از این ماده می توانید فکر خود را باز کنید و اجازه دهید ایده های تازه و نوآورانه به درون آن پا بگذارند.

عودهای خوشبو و نشاط آور باعث می شود آرامش و انرژی بیشتری داشته باشید و بهتر بتوانید فکر کنید. این موضوع هم موانع را از سر راه شما برمی دارد تا بهتر بتوانید راه حل ها را پیدا کنید و کارهای گوناگون خود را انجام دهید.

خیلی ها ممکن است هنگام نقاشی کردن، نوشتن، نواختن موسیقی و… از عود استفاده کنند و خلاقیت خود را افزایش دهند. شما هم می توانید این کار را انجام دهید و فکر خود را خلاق تر کنید!

4. مناسب برای انجام تمرین های یوگا

شما برای اجرای تمرین های یوگا باید فضای مناسب، تمیز و خوشبو داشته باشید. کم کردن نور محیط، گوش دادن به موسیقی و همچنین استفاده از خوشبوکننده هایی مانند عود و شمع های معطر باعث می شود ورزش بهتری داشته باشید و آرامش بیشتری به دست بیاورید. این کار همچنین انرژی و انگیزه شما را هم افزایش می دهد تا بهتر تمرین ها را انجام دهید و نتیجه بسیار بهتری بگیرید.

رایحه مطبوع تأثیر بسکمک روی سیستم عصبی بدن می گذارد. برای همین باید همیشه خانه و فضای ورزشی خود را تمیز نگه دارید و از خوش بوکننده های گوناگون کمک بگیرید. شما با استفاده از رایحه خوش همچنین می توانید حواس پرتی ها را کمتر کنید و کاملا روی ورزش خود متمرکز باشید. این موضوع برای نتیجه گرفتن از ورزش بسیار مهم است.

5. کمک به خواب بهتر

این فایده خیلی هم جای تعجب ندارد. زمانی که آرامش بیشتری داشته باشید، احساس شادابی کنید، فکر آزاد و ژرف تری داشته باشید، استرس و اضطراب را از خود دور کنید و… قطعا می توانید بهتر بخوابید.

از بین انواع عودها، عود اسطوخودوس، علف خس خس و بابونه برای بهبود خواب بسیار مناسب هستند. شما می توانید 15 تا 20 دقیقه پیش از خواب یک عود روشن کنید و اجازه دهید بو و دود خوش عطر آن فضای اتاق خواب را پر کند و کمکتان کند به خواب ژرف و بهتری بروید.

البته حواستان باشد عود را در مکان مناسبی بگذارید تا زمانی که خواب هستید منجر به آتش سوزی و مسائل جدی تر نشود.

6. بهبود خلق وخو و کاهش درد

بویی که از عودها منتشر می شود، به ویژه عود گل رز، می تواند سطح سروتونین را در مغز افزایش دهد و منجر به ترشح بیشتر این هورمون شود. سروتونین در بیشتر فرآیندهای رفتاری انسان ها نقش دارد؛ از احساسات شما گرفته، تا هضم غذا و مهارت های حرکتی، سروتونین یکی از مهم ترین مواد شیمیایی است که روی بسکمک از جنبه های زندگی و کارکرد بدن شما تأثیر می گذارد. افزایش سطح این هورمون در بدن به عنوان یکی از درمان های طبیعی برای افسردگی در نظر گرفته می شود که روحیه کلی شما را بهبود می بخشد.

این هورمون می تواند خلق وخو را بهبود ببخشد، حافظه را تقویت کند، کارکرد دستگاه گوارش و فرآیند هضم غذا را تنظیم کند، درد را کاهش دهد و شما را در برابر آن مقاوم کند، زخم های بدن را ترمیم کند و به طور کلی انرژی و شادابی شما را افزایش دهد.

بوی خوش عود می تواند بدون نیاز به دارو سطح سروتونین را افزایش دهد و خلق وخوی شما را بهبود ببخشد. بنابراین، می توانید احساس بهتری داشته باشید و همچنین دردهای خود را کاهش دهید.

7. پاکسازی هوا

برخی عودها ممکن است ویژگی ضدعفونی کننده و ضدباکتریایی داشته باشند و هوای اتاق و خانه شما را پاکسازی کنند. جدا از تمیز کردن هوا، این ماده منجر به رفع بوهای بد می شود و فضای خانه را کاملا خوشبو و تازه می کند. عودهایی که رایحه مرکبات یا سدر دارند بهترین گزینه برای پاکسازی هوای خانه به شمار می فرایند.

این عودها محیط خانه را تازه و باطراوت می کنند. تأثیر آن ها هم معمولا پایدار است و شما تنها با استفاده از یک عود می توانید دست کم 24 ساعت هوای خانه را پاک و مطبوع کنید. از بین رفتن بوهای بد و باکتری ها همچنین باعث می شود کمتر مریض شوید و سلامتی خود را هم حفظ کنید.

8. عود به جای ساعت!

این کاربرد بسیار جالبی است. عودها معمولا مدت زمان مشخصی برای سوختن دارند. برخی ممکن است نیم ساعت زمان ببرند، برخی یک ساعت و برخی هم 90 دقیقه. شما در صورتی که بدانید عودتان به چه زمانی برای سوختن کامل نیاز دارد می توانید از آن به عنوان یک ساعت استفاده کنید و به انجام کارهای گوناگون خود مشغول شوید.

این می تواند حس و حالی مانند ساعت های شنی داشته باشد. درس خواندن، نقاشی کردن یا نویسندگی با استفاده از این ترفند می تواند بسیار مجذوب کننده و خلاقانه باشد. شما به جای آنکه به ساعت روی دیوار یا میز، گوشی همراه یا لپ تاپ خود نگاه کنید و با حواس پرتی های مختلف روبه رو شوید می توانید از یک عود استفاده کنید و در طول مدت سوختن آن به انجام کارهای خود مشغول شوید.

حتی مردم دوران کهن هم این کار را انجام می دادند و از عود برای تعیین مدت زمان انجام کارهای خود استفاده می کردند. این کار احساس بسکمک خوبی دارد و باعث می شود برای مدتی از تکنولوژی دور بمانید و تأثیر مثبتی روی سلامتی خود بگذارید.

بازگشت به فهرست

عود چه ضررهایی دارد؟

با وجود فوایدی که استفاده از عود در پی دارد، برخی پژوهش ها خبر از مضرات عود می دهند. عود و دود آن شامل مواد گوناگونی از جمله گاز کربن مونوکسید می شود. پژوهش های گوناگونی که روی مضرات عود تمرکز کرده اند استفاده از عود را با خطرات زیر مرتبط دانسته اند.

• پژوهشی در سال 2008 روی بزرگسالان سنگاپوری که برای مدت زمان زیادی در معرض دود انواع عودها قرار داشتند تمرکز کرد و نتیجه گرفت این کار با افزایش خطر ابتلا به سرطان سلول های سنگفرشی ریه همراه است.
• پژوهشی در سال 2009 روی بچه ها عمانی تمرکز کرد و نشان داد دود عود منجر به خس خس سینه در بچه ها مبتلا به آسم می شود. البته دود عود با احتمال ابتلا به آسم همراه نبود. یعنی عود نمی تواند باعث آسم شود ولی می تواند حملات آسمی را در افراد مبتلا به آن در پی داشته باشد.
• پژوهشی در سال 2015 نشان داد اجزای موجود در دود عود برای سلول های کشت شده سمی بودند، البته این سمی بودن کمتر از دود سیگار بود. پژوهش گران تنها از دود چهار چوب عود و یک نخ سیگار برای این پژوهش استفاده کرده بودند.
• یک پژوهش در سال 2017 روی بزرگسالان چینی تمرکز کرد و نشان داد سوزاندن عود می تواند در افزایش خطر بالا رفتن فشار خون نقش داشته باشد.

بازگشت به فهرست

مضرات عود و سرطان

عودها حاوی مخلوطی از مواد طبیعی و غیرطبیعی هستند که ذرات ریز و قابل استنشاق به وجود می آورند. پژوهش گران ادعا دارند که این ذرات سرطان زا هستند.

پژوهشی که نام بردیم همچنین نشان داد استفاده از عود با بالا رفتن احتمال ابتلا به سرطان های بدخیم دستگاه تنفس فوقانی و ریه همراه خواهد بود. پژوهش دیگری هم نشان داده تنفس دود عود می تواند گاهی اوقات سرطان زاتر از سیگار کشیدن باشد. البته این پژوهش تنها روی سلول های جانوری و در شرایط آزمایشگاهی اجرا شده است.

به طور کلی، پژوهش گران بر این باورند که مواد شیمیایی و سمی زیادی در دود عود وجود دارند. استنشاق حجم بالایی از این مواد می تواند روی سلامت ریه و دستگاه تنفسی تأثیر بگذارد و منجر به شکل گیری سرطان شود.

بازگشت به فهرست

مضرات عود و آسم

ذرات موجود در دود عودها نه تنها با سرطان همراه هستند، بلکه محرک هستند و منجر به تحریک دستگاه تنفسی می شوند. به همین دلیل، کسانی که به بیماری آسم دچار هستند ممکن است با تنفس دود عودها تحریک شده و با حملات آسمی روبرو شوند.

بازگشت به فهرست

مضرات عود و التهاب

برخی پژوهش ها هم نشان می دهند دود عودها می تواند منجر به ایجاد التهاب در بدن شود. یک مطالعه ویژه نشان داد این التهاب می تواند در ریه ها و کبد شکل بگیرد و سلامت بدن را به خطر بیندازد. البته این یک مطالعه کوچک و محدود بود که روی جانوران انجام شد.

بازگشت به فهرست

مضرات عود برای سوخت وساز بدن

یکی دیگر از مضرات عود تأثیر آن روی سوخت وساز بدن است. یک پژوهش روی موش ها آزمایش کرد و نشان داد دود عود تأثیر منفی روی سوخت وساز آن ها می گذارد. این تأثیرات منفی شامل کاهش وزن ناخواسته و پایین آمدن سطح کلسترول های خوب بدن می شود. البته برای تأیید مضرات عود برای سوخت وساز بدن انسان ها به پژوهش های بیشتری نیاز است.

بازگشت به فهرست

مضرات عود برای سلامت قلب

از دیگر مضرات عود می توانیم به تأثیر منفی آن روی کارکرد قلب و عروق اشاره کنیم. در یک پژوهش دیده شد قرار گرفتن طولانی مدت در معرض دود عود می تواند با افزایش احتمال مرگ ومیر، بیماری های قلبی و عروقی و همچنین فشار خون بالا همراه باشد. پژوهش گران بر این باورند این آسیب عود با مضرات عود برای سوخت وساز بدن ارتباط دارد.

با وجود همه این پژوهش ها و مضرات عود برای سلامتی، باید به این نکته دقت داشته باشید که این آزمایش ها محدود بوده اند و همچنین نمی توان به گزارش های همه آن ها اعتماد کرد. برای نمونه، پژوهشی که ادعا داشت دود عود از سیگار سرطان زاتر است به دست پژوهش گرانی انجام شد که برای یک شرکت تولید سیگار کار می کردند. بنابراین، نمی توانیم کاملا سخنان آن ها را باور کنیم!

نکته دیگر این است که دود عود در خانه پخش می شود و برخلاف سیگار به طور مستقیم وارد ریه ها نمی شود. یعنی شما عود را مانند سیگار نمی کشید. خیلی از پژوهش ها این نکته را فراموش کردند و استنشاق سیگار و عود را به یک شکل در نظر گرفتند.

نکته پایانی هم این است که تأثیر دود عودها تنها با شدید شدن برخی بیماری ها همراه بوده است. یعنی اگر شما به این بیماری ها دچار نباشید، به احتمال زیاد مسئله ای برای استفاده از عود نخواهید داشت.

با در نظر داشتن همه این ها پی می بریم مضرات عود برای افراد سالم آن قدرها هم جدی نیست و افراد بیمار بهتر است با یک پزشک متخصص مشورت کنند و تا جای ممکن کمتر در معرض دود عودها قرار بگیرند. البته افراد سالم هم بهتر است برای مدت زمان های طولانی در معرض دود عودها قرار نگیرند و در استفاده از آن ها زیاده روی نکنند.

بازگشت به فهرست

سخن پایانی

عودها از دوران باستان وجود داشته اند و در مراسم و آیین های مذهبی کشورهای کهن مورد استفاده قرار می گرفتند. امروزه هم مردم به دلایل مختلفی از جمله خوشبو کردن محیط خانه، مراقبه و مدیتیشن، ورزش کردن و… از انواع عودها استفاده می کنند.

پژوهش های کمی درباره عود اجرا شده اند. با وجود این، برخی پژوهش گران ادعا می کنند این ماده می تواند فوایدی برای سلامتی داشته باشد و به بهبود خلق وخو و کاهش افسردگی و استرس کمک کند. برخی دیگر هم بر این باورند که دود حاصل از عود مضر است و می تواند منجر به سرطان شود.

در هر صورت، برای فهمیدن اینکه عود به راستی خطرناک است یا نه به پژوهش های بیشتری نیاز است. بهترین کاری که می توانید انجام دهید این است که استفاده از عود را کاهش دهید و هر از گاهی از آن برای خوشبو کردن خانه استفاده کنید. همچنین بهتر است حتما از پایه های عود و جاعودی ها استفاده کنید تا احتمال آتش سوزی را کاهش دهید. جدا از این ها، یادتان باشد دود عود را مستقیم تنفس نکنید. شما همچنین می توانید از خوشبوکننده های دیگری مانند اسانس های روغنی، شمع های معطر و خوشبوکننده های طبیعی خانگی هم استفاده کنید تا کمتر در معرض دود قرار بگیرید.

استفاده از عودها و سایر خوشبوکننده ها می تواند به شما آرامش دهد و کمکتان کند تا بهتر بخوابید و ورزش کنید. بنابراین، اگر به نکات ایمنی دقت داشته باشید و زیاده روی نکنید، انواع عودها تأثیر مثبت زیادی روی سلامتی و سبک زندگی شما خواهند گذاشت. پس با در نظر داشتن نکاتی که گفتیم از عود استفاده کنید و حتما به سراغ عودهای باکیفیت و خوشبو بروید.

این مطلب صرفا جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه رفع مسؤولیت خبرنگاران مگ را بخوانید.

منابع: Healthline, Honest Pros Cons, Healthline