کاوشگر چانگای 5 چین برای نمونهبرداری با موفقیت بر سطح ماه فرود آمد - مجله فروشگاه

با ما همراه باشید و با تور چین ارزان از شگفت انگیزترین کشور دنیا دیدن کنید بر روی دیوار چین سلفی بگیرید، از قصر ممنوعه دیدن کنید و در خیابان شانگهای پیشرفته ترین آسیا قدم بزنید.

طبق گزارش رسانه های دولتی چین، فضاپیمای چانگ ای 5 (Change 5) که نخستین مأموریت بازگشت نمونه چین به شمار می رود، ساعاتی پیش با موفقیت بر سطح ماه نشست. اگرچه جزئیات مربوط به فرود بلافاصله از سوی اداره فضایی ملی چین دردسترس قرار نگرفت، اما کانال خبری دولتی CGTN در بیانیه ای با یک جمله از موفقیت آمیز بودن این فرود اطلاع داد.

رسیدن به ماه

با رسیدن چانگ ای 5 به مدار ماه و جدا شدن ماه نشین و صعودگر این کاوشگر، انتظار می رفت که فرود چانگ ای 5 در ساعت 10:13 منطقه زمانی شرقی (18:43 به وقت تهران) در نزدیکی کوه مانز رامکر (Mons Rümker) که در منطقه اقیانوس طوفان ها (Oceanus Procellarum) ماه قرار گرفته است انجام گردد.

در فرود امروز دو بخش سطح نشین و صعودگر از چهار بخش اصلی این مأموریت که در مجموع 8200 کیلوگرم جرم دارند، بر سطح ماه نشستند. اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، این ماه نشین چند روز آینده را توسط ابزارهای نمونه برداری خود صرف جمع آوری حدود 2 کیلوگرم ماده از سطح ماه و زیرسطح آن تا عمق 2 متری خواهد نمود.

پس از جمع آوری و بسته بندی، نمونه ها در صعودگر قرار می گیرند تا برای دیدار دوباره با مدارگرد چانگ ای 5 به مدار ماه برود. سپس این نمونه ها در وسیله بازگشت قرار می گیرد تا در اواسط دسامبر (اواخر آذر) آن ها را به زمین برساند.

یک مأموریت تاریخی

رویداد بازگردانی نمونه از سطح ماه از این جهت یک عملیات تاریخی محسوب می گردد که پس از سال 1976 که مأموریت اتحاد جماهیر شوروی با نام لونا 24 170 گرم ماده ماه را به زمین آورد، تا امروز که توسط چین صورت می گیرد، مأموریت دیگری در این زمینه انجام نشده بود.

چانگ ای 5 در 23 نوامبر (4 آذر) از چین به فضا پرتاب شد و در حالی که ردیابی آن طی همکاری با آژانس فضایی اروپا (ESA) انجام می گردد در روز 28 نوامبر (8 آذر) به مدار ماه رسید. این فضاپیما برای تأمین نیروی خود به انرژی خورشیدی متکی است و بنابراین باید حداکثر طی 2 هفته که در حقیقت یک روز ماه با حضور خورشید محسوب می گردد، کار خود را در ماه به خاتمه برساند و راهی زمین گردد.

این مأموریت تازه ترین مأموریت چین تحت برنامه کاوش رباتیک ماه چانگ ای (Change) است که به نام یک الهه ماه نامگذاری شده است. مدارگرد چانگ ای 1 و چانگ ای 2 2 به ترتیب در سال 2007 و 2010 به فضا پرتاب شدند و چانگ ای 3 هم در دسامبر 2013 یک مجموعه ماه نشین و ماه نورد را در ماه فرود آورد.

سطح نشین چانگ ای 4 هم به همراه ماه نورد یوتو 2 سال 2019 بر سطح ماه نشست. اکنون مأموریت چانگ ای 5 درحالی گام بر ماه گذاشته که دو مأموریت قبلی هم چنان عملیاتی هستند. این مأموریت تازه هم حتی پس از فرستادن نمونه به زمین فعالیت اکتشافی خود را ادامه خواهد داد.

اگرچه عمر عملیاتی چانگ ای 5 کوتاه خواهد بود، اما این مأموریت اثری طولانی مدت خواهد داشت. زیرا دانشمندان به آنالیز نمونه های ماه می پردازند. همان طور که دانشمندان هنوز هم در حال مطالعه 382 کیلوگرم ماده ای هستند که توسط مأموریت های آپولو ناسا و طی سال های 1969 تا 1972 میلادی به زمین آورده شده است.

آنالیز نمونه ها

بعضی از نمونه های آورده شده طی مأموریت های آپولو هم از اقیانوس طوفان ها در ماه هستند. دشت آتشفشانی عظیمی که آپولو 12 در اواخر سال 1969 کشف کرد. در حالی که قدمت تمام نمونه های جمع آوری شده توسط فضانوردان آپولو بیش از 3 میلیارد سال است، سنگ های منطقه مانز رامکر 1.2 میلیارد سال پیش تشکیل شده اند.

نهاد عیر انتفاعی انجمن سیاره ای (Planetary Society) در توصیف این مأموریت تأکید کرد: نمونه های جمع آوری شده توسط چانگ ای 5 به دانشمندان یاری خواهد نمود تا بفهمند که در سال های نزدیک تر تاریخچه ماه چه روی داده و همچنین زمین و منظومه شمسی چگونه تکامل یافته اند.

لازم به ذکر است درحالی که چانگ ای 5 برای جمع آوری نمونه از ماه کوشش می نماید مأموریت هایابوسا 2 (Hayabusa2) ژاپن هم قرار است در تاریخ 5 دسامبر (15 آذر) نمونه هایی از سیارک ریوگو (Ryugu) را به زمین تحویل دهد و کاوشگر اسیریس-رکس (OSIRIS-REx) ناسا هم قرار است نمونه های از سیارک بنو را که در اواخر ماه اکتبر (اواسط آبان) جمع آوری کرد در سال 2023 (1402 خورشیدی) به خانه بیاورد.

عکس کاور: طرح گرافیکی مجموعه سطح نشین و صعودگر چانگ ای 5 بر سطح ماه

Credit: CNSA/NASA

منبع: Space